Everest Dağı Hakkında

Veri grafiği

Şaşırtıcı Gerçek

Bu zirve gerçekten de dünyadaki en muhteşem yer olarak anılmasına rağmen aynı zamanda da ölümcül ve trajik yer olarak da görülmektedir. Bu dağın kayalık silüeti, pek çok kişiyi tırmanma konusunda kendisine doğru çekmiştir. Üzülerek söylemek gerekirse, bu kişilerin çoğu sonsuza kadar bu kayalıklardaki karların içerisinde ve kayalıkların uçurumlarında kalmıştır. 235’in üzerindeki dağcı ve yerel halk, dünyanın en yüksek zirvesine tırmanmaya çalışırken hayatını kaybetmiştir, fakat yine de kesin sayı hala bilinememektedir. Bunun sebebi ise herkesin tırmanış öncesi kendisini kaydetmemesidir. Bu ölümler basınçtan ve düşük hava yoğunluğundan kaynaklanmaktadır ki bu durumda uzun bir süre için nefes almak imkânsızdır, gerçi tehlikelere, dondurucu soğuğa ve soludukları havada yetersiz oksijenin olmasına rağmen pek çok kişi, dünyanın tepesinde çok az bir sürede kalmak için kendi hayatlarını tehlikeye sokmaktadır. Peki, bu görkemli zirveyi özel kılan şey nedir?

Everest’e Tırmanmanın Bedeli Ne Kadardır?

Şu aralar bu soru, çok popüler bir sorudur, hepimizin bildiği gibi yüksek irtifalar çıkmak tamamen öde ve oyun oyna tarzındadır ve şunu bilmelisiniz ki dağcılık için fiziksel olarak hazır olmak tek başına yeterli değildir, bununla birlikte ücret ödemek için hazır olmanız gereklidir. Eğer tek başınıza giderseniz bunun ücreti yaklaşık olarak 30 bin $ olur. Seyahat şirketleri rehberli seferler sunmaktadır, bu hizmetin bedeli ise yaklaşın 60 bin $’dır. Telefon ve İnternet erişimini içerisinde barındıran VIP seferler ise 90 bin $’ı bulan yüksek rakamlardan oluşmaktadır. Genel olarak bu, paketin içerisinde bulunan servislerin sayısına ve kalitesine, buna ek olarak da rehbere bağlı olmaktadır. Buna rağmen çalışmak için rehberinizi ve şirketinizi seçerken, sadece fiyatı ve sağlayıcının adını seçmemek oldukça önemlidir. Uçuşların da bunlara dâhil olduğunu araştırmak ve görmek, her zaman daha iyi bir yöntemdir. Ayrıca Sherpa hizmetinin dâhil olup olmadığını da görmeniz, tavsiye edilen şeyler arasındadır. Çünkü bazen ana kamp alanında bulunduğunuz zaman Sherpalara da ücret ödemek zorunda kalırsınız, böylece beklenmedik sürprizlerden kaçınmak için mutlaka detaylara göz atmak her zaman daha iyidir.

Neden Bu Kadar Pahalı?

Nepal hükümeti, Everest’e tırmanmak isteyen yabancıları zorunlu bir ücrete tabi tutmaktadır. Tırmanış grubuna ve zaman aralığına bağlı olarak bu ücret 11000$’dan 25000$’a kadar çeşitlilik gösterebilmektedir.

Everest Dağı Hakkındaki Gerçekler

1. Mahalangur sırasının bir parçası olan Everest, 29,035 feet (8848 metreye eşit) yüksekliğindedir.
2. Hawaii’deki faal olmayan Mauna Kea volkanı, deniz seviyesinden sayılmadığı sürece dünyanın en yüksek dağı olarak ilk sırada yer almaktadır.
3. Everest dağı ise 60 milyon yaşındadır, Hindistan tektonik plakasının Asya plakasına doğru olan hareketinden dolayı oluşmaya başlamıştır. Bölgedeki devam eden tektonik aktivitelerden dolayı, Everest her yıl yaklaşık çeyrek inç (0.25") kadar yükselmektedir.
4. Zirvenin tam ortası Nepal ve Çin sınırı olarak kabul edilmektedir; zirvenin güneyi Nepal, kuzeyi ise Çin’dir (Tibet olarak da bilinir).
5. Çomolungma (Tibetçe’den gelen sözcük) evrenin kutsal annesi anlamına gelmektedir.
6. Kendilerini sıcak tutmaları için tırmanıcılara zirvede oksijen kullanmaları önerilmektedir. Yiyecek olarak ise zirveden önce bolca pirinç ve noodle tüketirler, çünkü bu tırmanıcılar zirve tırmanışı esnasında oldukça enerji harcarlar. Yine de, ortalama olarak dağcılar günlük bazda 10.000 'den fazla kalori yakmaktadır ve bu sayı zirve tırmanışı sırasında iki katına çıkmaktadır. Genel olarak, dağcılar normalde sefer boyunca ağırlıklarından 4 ile 9 kilogram (10-20 lbs) kaybetmektedirler.
7. 4,000 farklı kişi tarafından bildirilen rotalara göre, şu ana kadar Everest’e 7,000’den fazla zirve tırmanışı yapılmıştır.
8. Everest’e tırmanmayı başaran en yaşlı kişi (Japonya’dan) Miura Yiuchiro idir, 23 Mayıs 2013’te tırmanmıştır ve tırmandığında 80 yaşındadır.
9. Everest’in zirvesine doğru 18 adet resmi tırmanış yolu bulunmaktadır.
10. Everest’in zirvesine adım adan ilk kadın, Japon bir dağcı olan Junko Tabei idir (1975 yılında).
11. Düşmeyi önlemek için dağcılar naylon ipler (çapı 10mm) kullanmaktadırlar. Zirveye doğru başarılı bir şekilde yol almak için dağcılar, üzerinde sivri uçlar bulunan spor botlardan giyinmektedir ki bunlara krampon denmektedir. Ayrıca dağcılar kayalık ve buzlu yüzeylerde aşağı düşmemek için buz baltalarını kullanmaktadırlar. Kıyafet olarak, içleri kay tüyü ile dolu olan elbiseler giymektedirler.
12. Sherpa, Nepal’in batısında yaşayan insanların genel adıdır. Başlangıçta Sherpalar, birkaç yüzyıl önce Tibet tarafından göç etmişlerdir. Sherpalar, ana kamp alanı üzerinde bulunan orta kamplarda gıda, çadır ve destek malzemelerini taşımak için dağcılara yardım ederler.
13. Dağcılar 7925 m rakımda kendilerine ait oksijen tüplerini kullanmaya başlarlar (26,000 feet), buna rağmen dağcılar bu oksijen tüpleriyle birlikte sadece 915 metre daha da aşağıdaymış gibi hissederler. Genel olarak 8230 metre yükseklikte, dağcılardan biri kendisini deniz seviyesinden 7315 metre yükseklikteymiş gibi hisseder ki bu fark pek de önemli olmamaktadır.
14. Sıcaklık -62 C’ye kadar inebilmektedir.

Everest Dağı Nerede Bulunmaktadır?

Everest dağı sadece en yüksek dağ olmamakla birlikte bir başka rekoru da kırmaktadır – Everest dağı aynı zamanda iki ülke arasındaki en yüksek sınır olarak kabul edilmektedir. Bu dağ, Çin ve Nepal toprakları arasında uzanmaktadır, fakat dağın zirvesi Çin içerisinde yer almaktadır- ya da diğer bir deyişle Tibet Otonom Bölgesi’nde yer alır. Everest, Himalayalar sisteminde bulunmaktadır ve bu sistemdeki dokuz adet zirveden birini oluşturmaktadır. İlginç bir şekilde Himalaya dağları 30 adet zirveye ev sahipliği yapmaktadır ki bunlardan dokuzu dünyanın en yüksek zirvelerini oluşturmaktadır, bu da demek oluyor ki Everest pek çok sayıda kardeşe sahip olmaktadır. Bu zirveler, Tibet platosu ve Hindistan kıta kesimi arasında bir çit oluşturmaktadır.

Hangi Ülke Everest’e Ev Sahipliği Yapmaktadır?

Tarih boyunca Everest dağı, Çin veya Nepal’in bir parçasıydı, bu durum Tibet Özerk Bölgesi'yle birlikte de geçerliliğini korumaktadır. Ama günümüzde bile Tibetli yetkililer, 1959 yılı Mayıs ayında Tibet’in ilhak edilmesinden beri Çin Halk Cumhuriyeti’nden bağımsızlıklarını geri almak için çalışmaktadırlar. Nepal ve Çin arasındaki ilişki mükemmel bir şekilde dostanedir ve bu iki ülke arasındaki sınırın dünyanın en yüksek dağında buluşması, sembolik bir gerçektir. Yani teorik olarak, evrene en yakın olan bu zirve tek bir devlete ait değildir, burada Nepal ve Çin’in ortak sahipliği bulunmaktadır. En azından Everest’i izlemeye karar veren her turist, Everest’in hangi tarafından bunu yapmak istediğini seçebilmektedir, fakat Everest’in Nepal yönünün oldukça güzel olması gerçeği de inkâr edilemez ve bu yön, tırmanma konusunu ele aldığımız zaman diğer yöne göre daha kolaydır.

Everest Dağı Ne Kadar Yüksekliktedir?

Hayal edin ki Everest dağının olmadığı bir dünyada yaşıyorsunuz ve hala Everest dağı keşfedilmiş değil, bu durumda örneğin; öğretmeniniz en yüksek dağın Kangçenjunga ya Dhaulagiri olduğunu belirtir. Fakat yine de 20.yy da toplumlar dünyadaki en yüksek dağın Everest olduğuna emin olmaktaydılar. Sadece 1852 yılından itibaren Everest Dağı dünyanın en yüksek dağı olarak görülmeye başlandı. Dağın yüksekliği deniz seviyesinden itibaren 8,848 metredir ve plakaların hareketinden dolayı yıllık olarak dağın yüksekliği 4 milimetre uzamaktadır. Ayrıca Nepal üzerindeki depremler Everest dağını hareket ettirebilmektedir ve hatta dağın yüksekliğini de değiştirebilmektedir. Ve modern bilim insanları şunu keşfettiler ki ne Çin’in ne de Nepal’in Everest dağı hakkında olan ölçümleri doğrudur. Çomolungma uzamaya devam etmektedir. Kıtasal plakalar hala durmuş vaziyette değillerdir ve sürekli baskı oluşturarak Everest’in yükselmesine neden olmaktadırlar.

Everest'in kesin yüksekliğinin hala anlaşmazlık konusu olması, merak uyandırıcı bir konudur. 1856'ya geri dönersek, Britanyalı kâşifler bir teodolitin (arazi ölçüm aleti) yardımıyla zirveye çıkmayı başarmışlardır, yükseklik ise o zaman 8.840 metre olarak ölçülmüştür. Everest’in yüksekliği bugünlerde resmi olarak 8.848 metre olarak açıklanmıştır. Everest’in ne kadar yüksek olduğunu hayal etmek gerekirse, şunu söylemek yeterli olacaktır ki; Everest’in zirvesinin, normal bir jetin uçuş seviyesinin altında olmasını söylemek yeterli olacaktır. Bu yüzdendir ki, düşük basınca ve seyrek oksijenli havaya bağlı olarak bu yükseklikte neredeyse hiç yaban hayatının olmaması bizi hiç şaşırtmamaktadır. Buna rağmen Everest, nadir bir örümcek türüne ev sahipliği yapmaktadır ki bu örümcekler yarıklarda saklanmaktadırlar. Zıplayabilen bu siyah örümcekler, yükseklere kadar kar kütleleriyle ve rüzgârlarla taşınmış olan donmuş böceklerle beslenmektedir.

“Komşuluk”

Everest masifinden bahsedecek olursak, bu masif birkaç farklı zirvelerden oluşmaktadır, mesela 7,580m yüksekliğinde olan Changtse, 7,855 metre yüksekliğinde olan Nuptse ve 8,516 metre yüksekliğinde olan Lhotse bunlara örnektir. O zamanlarda bu dağların yüksekliklerini ölçmek oldukça zorludur; teodolit olarak adlandırılan cihazlar vardır ki bu cihazlar 500 kg’a kadar çıkabilmektedir ve bu cihazı yaklaşık 10-15 kişinin kaldırması gerekiyordur. Onlar Everest'in tam yüksekliğini ölçmek için birden fazla girişimlerde bulunmuşlardır, böylece Everest’in yüksekliğinin ölçüsü son olarak sadece 1949 yılında elde edilebilmiştir.

Yükseklik Hakkında

Neredeyse 300 yıl boyunca, dünyanın en yüksek noktası And sıradağları içerisinde bulunan Chimborazo volkanı olarak bilinmektedir. Yüksekliği sadece 6,267 metredir. XIX. Yüzyılda bu bilgi tamamen çürütülmüştür ve yeni şampiyon bulunmuştur – Hindistan’da bulunan 7,816 metre yüksekliğindeki Nanda Devi Dağı yeni şampiyondur. Kulağa şaka gibi gelebilir fakat bu dağ günümüzde en yüksek dağlar listesinde 23. sırada yer almaktadır. Fakat bu “çocukların” o zamanın en yüksek olmalarının belli bir sebebi vardır – “dünyanın çatısı”na sahip olan Nepal’in tüm bölgeleri, uzun bir süre boyunca dış dünyaya kapalıdır.

Bilinmesi Gereken İlginç Şeyler

Everest Dağı resmen dünyanın en kirli dağların biri olarak kabul edilir, çünkü altyapı eksikliği ve turistlerin basit yiyecek paketlerinden tutun, oksijen tüplerine ve bu kutsal dağda on yıllarca yerliler tarafından yıllarca saklanmış ve birikmiş eski ekipmanlara kadar yüksek oranlarda biriken bu çöp akını bu durumun sebebidir.

Bu da ilginçtir ki bugün bilim insanları sürekli olarak deniz yaşamına ait kalıntıları da bulmaktadır ki bu kalıntılar 450 milyon yıldan beri taş devrinden kalmadır. Everest Dağı'nın yüzeyi deniz yatağının dışında başka bir şeyden ibaret olmaması ve yukarıdaki açıklanan gerçeklerin ortaya çıkması şunu göstermektedir ki Himalayalar 60 milyon yıl önce oluşmaya başlamıştır. İnsanların Everest ile bağlantılı olan gerçekleri hakkında konuşacak olursak, örneğin, birisi şu soruyu sorabilir, kim Everest’in zirvesine başkalarından daha fazla tırmanmıştır? Bu kişiler iki Sherpa’dır – Apa Sherpa ve Tashi Purba en yüksek zirveyi tam olarak 21 defa ziyaret edip tadını çıkarmıştır.

Everest Dağı Ana Kamp Alanı

Everest’e tırmanmaya cesaret eden herhangi bir kişi için, önceden bahsedildiği gibi, iki tane alternatif bulunmaktadır – Ya Çin’e gitmeniz gerekir, ya da devasa zirveyi dağın Nepal tarafından fethetmeniz gerekir. İki tarafta bulunan bu yüksekliklerde spesifik hava durumlarına ve iklimsel koşullara alışmak için, yükseklere çıkmayı planlayan turistlerin planlamış olduğu yer olan iki adet ana kamp alanı bulunmaktadır ki turistler burada gerçekten çok zaman harcamak zorundadır, böylece vücut bu tür koşullara alışır ve yüksek irtifa hastalığından kaçınmış olur. Her iki kampta da tırmanış öncesi öğütlerde bulunabilecek olan doktorlar bulunmaktadır. Gerektiği gibi belli bir zaman aralığında kampta kalmak, dağcıların basınç değişikliğine ve yüksek irtifa hastalığına bağlı olabilen muhtemel bir sağlık probleminden korunmasına yardımcı olabilir.

Tırmanış

Herkesin, hatta güçlü bir istekle, Everest’e tırmanabileceğini düşünüyor iseniz eğer, büyük ölçüde yanılıyor olacaksınız. Öncelikle bunu belirtmek gerekirse, Everest’e tırmanmak oldukça pahalıdır ve 60 000 $ gibi bir ücret söz konusudur. Dünyanın en yüksek dağına tırmanmak böyle büyük bir eğlenceye benzememektedir, bu basit ve rahat bir turizm değildir, oldukça zorludur ve ölümcül düzeyde tehlikelidir. Her yıl birkaç turist, görkemli kayalıklara tırmanmaya kalkışırken maalesef hayatını kaybetmektedir, kimisi buzullar arasındaki uçurumda veya boşlukta yaralanmaktadır, kimisi de sıcaklık koşullarına dayanamamaktadır ya da yüksek irtifa hastalığına yakalanmaktadır.

Everest’e tırmanmak için en popüler mevsim ilkbahar mevsimidir. Sonbahar ise buna nazaran daha az popülerdir. Bugün Everest’e tırmanmanın en popüler yolu, rehber eşliğinde olan tırmanışlardır. Tırmanışlar için en güvenilir yolu garantilemekte olan bu profesyonel rehber, bunun yanı sıra olağanüstü bir şey olduğu sırada grup ile neler yapılması gerektiği ile ilgili talimatlar vermektedir. Ayrıca bu rehber, tırmanıcıların tırmanmaya başlamadan önce neleri bilmesi gerektiğini ve nelere sahip olması gerektiğini de açıklamaktadır. Önceden, gereken ekipmanların seçimine yardım eder ve katılımcıların fiziksel durumunu, hem de sağlık durumunu kontrol eder.

Plan

Everest’e tırmanmak için öncelikli olan ilk adım tabii ki de fiziksel durumdur ve dağ tırmanışına uygun bir deneyimdir, çünkü bu süreç oldukça risklidir ve tehlikelidir, ayrıca önemli ölçüde beceriler gerektirir. Tırmanışlar, tırmanış planına bağlı olarak herhangi bir ana kamptan başlamaktadır (Kuzey ya da Güney). Daha sonra katılımcı, bu kamplarda biraz zaman geçirir (yaklaşık bir hafta) ki bu kamplar yaklaşık olarak 5,000 metre yükseklikte bulunmaktadır. Burada tırmanış grupları deneyimli rehberlerle konuşabilir, mevcut sağlık koşullarını teyit ettirebilir ve Everest'e tırmanmadan önce biraz dinlenebilir. Daha sonra dağcılar için yiyecekler, önemli malzemeler ve oksijen tüpleri temin edilmektedir. Bu aşamada ekipmanlar da gözden geçirilir. Ekstra bir gider karşılığında gruplar Shepra Asistan hizmetinden yararlanabilir ki bu hizmet, gruplar için ekstra oksijen taşınması anlamına gelmektedir.

Normalde Everest Dağı’na Tırmanmak Ne Kadar Zaman Almaktadır?

Şüphesiz dünyanın çatısına tırmanmak, dağın resmedilmeye değer karlarla kaplı olan yamaçlarında bir kaç gün boyunca yürümek anlamına gelmez. Deneyimsiz kişiler için ve herhangi bir hastalığın minimum bir riskine bile sahip olan kişiler için, ortalama yüksekliğe alışma dönemi (ana kamp – rakım 5100 metre) bazı durumlarda 30-40 güne kadar olabilir, vücudunuz oksijen eksikliğine ve mevcut hava basıncına alışana dek etrafınız tüm bir ay boyunca Sherpalarla ve takım arkadaşlarınızla birlikte çevrili olacaktır. Sadece bu yolla tırmanmaya devam edebilirsiniz. Eğer turistik bir rota söz konusu ise tüm bir tırmanışın ortalaması, Katmandu’ya varışınızdan itibaren dünyanın en yüksek noktasına çıkana kadar yaklaşık 60 gündür. Bir dağcı hazır olduğu zaman, ana kamptan zirveye olan yolculuk yaklaşık olarak 7 gün sürmektedir. Zirveye ulaşıldıktan sonra bu dağcının ana kampa inmesi için toplamda 5 güne ihtiyacı vardır.

Everest Dağına Tırmanan İlk Kişi

Dünyanın en yüksek noktasında bulunan ilk kişinin Edmund Hillary olmasında rağmen, kendisinden önce birçok kişi Everest’e tırmanmak için denemelerde bulunmuştur. 20. Yüzyıla geri dönersek Everest dağının yeni kurulan komitesinin özel seferleri en uygun yolları keşfetmektedir ve bu seferin üyeleri, yerel halka göre “kutsal dağ” olan Everest’e ayak basan ilk kişilerdir. Ve yine, birbirinden tamamen farklı iki insan olan Yeni Zelandalı Sir Edmund Hillary ve Nepalli dağcı Tenzing Norgay, güney yolu üzerinde tırmanarak ortaklaşa ilerlemişlerdir. Ve nihayet tarih boyunca insan adımına şahit olmamış bir konuma ayak basmışlardır.

Şu ana kadar tırmanan en genç kişi, sekizinci sınıfta okuyan Kaliforniyalı bir öğrencidir. Kendisi Everest’e tırmandığı zaman 13 yaşındadır. Everest’e tırmanan en genç ikinci kişi ise 2003’te 15 yaşındaki Nepalli Ming Kipa Şira'dır. Everest’e tırmanan en yaşlı kişiler hakkında konuşursak eğer, en yaşlı erkek o esnada 80 yaşında olan ve Japonya’dan Miura Yiuchiro'dur. En yaşlı kadın ise Tamae Watanabe'dir, kendisi Everest’e tırmandığında 73 yaşındadır.

Videolar

Fotoğraflar

Fotoğraflar: prudek, bbbbar, blasbike, kiwisoul, muha04, OSHI, v.apl / depositphotos.com

Paylaşmak!